تحلیل تأثیر ناهمگونی جمعیت بر رشد منطقه ای در ایران

Authors

زهرا دهقان شبانی

نعمت اله اکبری

abstract

ناهمگونی جمعیت که در مقیاس ملی ناهمگونی­های نژادی، فرهنگی، مذهبی، قومی و قبیله­ای تعریف شده، یکی از متغیرهای مهم تأثیر گذار بر رشد مناطق می­باشد که در سال­های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. ناهمگونی جمعیتی از طرفی، موجب اختلاف ترجیحات و تبعیض شده و در نتیجه، منجر به سیاست­های ضد بهره­وری و کاهش رشد مناطق می­شود و از سویی دیگر، ترکیب قومی و مذهبی، منافعی شامل تنوع در توانایی­ها، تجربه­ها و فرهنگ­ها به همراه دارد که ممکن است به بهره­وری، خلاقیت و نوآوری منجر و موجب افزایش رشد اقتصادی مناطق شود.      بنابراین، در هر جامعه­ای با قومیت­ها و مذاهب مختلف، مبادله­ای بین منافع و هزینه­های ناهمگونی جمعیت وجود دارد. سؤالی که مطرح می­شود، این است که آیا ناهمگونی جمعیت بر رشد مناطق اثر مثبت یا منفی دارد؟ و به طور تجربی چه تأثیری بر رشد مناطق ایران داشته است؟      جهت پاسخ به این دو سؤال در مقاله حاضر، در بخش اول، مبانی نظری تأثیر متغیر ناهمگونی جمعیت بر رشد منطقه ای ارائه شده و سپس با استفاده از آمار 28 استان ایران طی دوره سال های 1379 تا 1385 و با استفاده از تکنیک داده­های تابلویی، تأثیر این متغیر بر رشد منطقه­ای در ایران مورد آزمون قرار گرفتند.  نتایج حاصل از این تحقیق بیان کننده اثر منفی ناهمگونی مذهبی بر رشد منطقه­ای در ایران است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر چگالی جمعیت بر تمرکز فعالیت های صنعتی و رشد منطقه ای -در ایران

مقاله حاضر با هدف تحلیل تأثیر چگالی جمعیت بر تمرکز فعالیت­های صنعتی و رشد منطقه­ای اقتصاد در چارچوب مدل جغرافیای اقتصادی جدید در دو بخش عمده نظری و تجربی انجام یافته است. در بخش نظری به طراحی مدلی در چارچوب مدل جغرافیای اقتصادی جدید پرداخته که در آن، متغیر چگالی جمعیت به عنوان عامل مؤثر بر تمرکز فعالیت­های صنعتی و رشد منطقه­ای وارد شده است. در بخش تجربی براساس روابط رشد استخراج شده در بخش نظری،...

full text

تحلیل تأثیر تجمیع فعالیت های صنعتی بر رشد منطقه ای اقتصاد در ایران

هدف مقاله، تحلیل تأثیر تجمیع فعالیت های صنعتی بر رشد منطقه ای اقتصاد در چارچوب مدل جغرافیای اقتصادی جدید است که در دو بخش عمدۀ نظری و تجربی بدان پرداخته شده است. در بخش نظری، مدلی در چارچوب مدل های جدید جغرافیای اقتصادی جدید ارائه شده و در چارچوب این مدل نشان داده شده است که تجمیع فعالیت های صنعتی و رشد منطقه و رشد دارای تأثیر متقابل بر یکدیگر هستند. سپس براساس روابط رشد به دست آمده در بخش نظری...

full text

رشد اقتصادی وهمگرایی منطقه ای در ایران

با توجه به فرض همگن بودن از درجه یک تابع تولید مدلهای رشد نئوکلاسیک، یکی از فرضیه های استخراج شده از این مدل فرضیه همگرایی است. در شکل مطلق آن فرضیه همگرایی، ادعا می کند که اگر کشورها یا مناطق مختلف سطح تولید سرانه تعادلی بلندمدت ویکسانی درچارچوب مدل رشد نئوکلاسیک داشته باشند، کشورها یا مناطق دارای تولید سرانه پایین تر دارای نرخ رشد تولید سرانه بالاتری هستند. شکل شرطی این فرضیه ادعا می کند کش...

full text

تحلیل فضایی تأثیر مهاجرت بر رشد منطقه ای در ایران (۹۰- ۱۳۸۵)

یکی از مهم ترین مدل های رشد اقتصادی، مدل رشد منطقه ای است. در مدل رشد منطقه­ای، رشد هر منطقه تحت تأثیر اثرات فضایی مناطق بر یکدیگر است که این تأثیرات فضایی در قالب ماتریس همبستگی فضایی وارد مدل اقتصادسنجی فضایی می گردد. هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر متغیر مهاجرت و متغیر دوربین مهاجرت بر رشد منطقه ای مبتنی بر فرضیه همگرایی است. مدل مورد استفاده در این پژوهش مدل پانل پویای تصادفی (dpd) با کاربرد رو...

full text

تأثیر سیاست تقنینی بر نرخ رشد جمعیت در ایران

در دهه‌های گذشته، قوانین و مقررات بسیاری در ارتباط با تنظیم جمعیت در ایران تصویب شده که می‌تواند بیانگر رویکرد سیاست تقنینی کشور به موضوع جمعیت باشد. در این نوشتار، سیاست تقنینی جمعیتی در ایران از دو جنبه بررسی شده است. نخست اینکه سیاست تقنینی ایران هیچ‌گاه یک جهت‌گیری مشخص در زمینة افزایش،‌ کاهش یا تعدیل جمعیت نداشته و دوم اینکه قوانین و مقررات ناظر بر تنظیم جمعیت،‌ صرفاً‌ یکی از عوامل اجتماعی ...

full text

تأثیر ترکیب سرمایه انسانی بر رشد منطقه ای اقتصاد ایران: رویکرد داده های تابلویی پویای فضایی

سرمایه انسانی نه فقط عامل مهمی در تعیین رشد اقتصاد کشورهاست، بلکه در تعیین رشد مناطق نیز مهم است. هدف مقاله حاضر، تحلیل تأثیر ترکیب سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در استان­های ایران طی دوره  زمانی1390- 1380 بوده که برای این منظور از روش داده­های تابلویی پویای فضایی  استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد حاکی از آن است که متغیر متوسط سال­های تحصیل دانشگاه و قبل از دانشگاه، دارای اثر مثبت و به لحا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)

Publisher: پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 1735-6768

volume 14

issue 2 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023